Girouflèio(-de-Souïsso)
Erysimum rhaeticum
Brassicaceae Cruciferae
Noms en français : Vélar de Suisse, Vélar des Alpes rhétiques.
Descripcioun :Aquesto girouflèio trachis dins lis roucaio, roucas e esboudèu de mountagno. Sèmblo proun à-n-aquesto de Prouvènço, Erysimum nevadense. Pamens si petalo soun mai larjo (5 à 10 mm alor que Erysimum nevadense fan pas mai que 5 mm en generau) e fai peréu de rejit esterlo à la flouresoun qu'es uno planto renadivo. E tambèn s'atrobo mai aut en mountagno (1000 à 1700 m). Coumpara emé la girouflèio-de-Prouvènço.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 15 à 70 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Erysimum
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 12 à 20 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 400 à 2200 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Roucas
- Roucas
- Roucaio
- Esboudèu
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito aupenco
Ref. sc. : Erysimum rhaeticum (Schleich. ex Hornem.) DC., 1821
Aliguié
Sorbus aria
Rosaceae
Àutri noum : Aligié, Aliguié rouge, Alouchié, Ariguié, Aubaliguié.
Noms en français : Alisier blanc, Alouchier.
Descripcioun :L'aliguié o aligié es un pichot aubre coumun de colo e mountagno. Li fueio soun entiero, dentado e proun blanco dessouto. Li bourroun pegon pas jamai. Li fru rouge deforo e jauno dedins soun manjadis.
Usanço :"Leis aligié fan de pigno de fruit jaune aqui, quand soun madur [...], leis auceloun òu manjon bèn acò ; es un aubre que pouò veni gros." (D. Camatte, Senès in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li fru (alijos), soun astringènt, devènon manjadis un cop a jala. A passa tèms, di tèms de carestié, lis alijo secado e mòuto, mesclado à la farino d'òrdi, servien à faire de pan.
Port : Aubre
Taio : 2 à 20 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Sorbus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai
Liò : Fourèst claro
- Faio
- Blachiero
- Roucaio
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Mediterranenco-Atlantico
Ref. sc. : Sorbus aria (L.) Crantz, 1763